Bu serimin amacı, veri haberleşmesi ve network’ü sıfırdan öğrenmek isteyen ve giriş seviyesinde bilgi sahibi olan kişilere kendi araştırmalarım doğrultusunda öğrendiklerimi anlatmaktır. Hazırladığım seri dört ana kısımdan oluşmaktadır. Bunlar; internete giriş, ağ temelleri, TCP/IP ve ağ protokol'leridir.
Network yani aslında hepimizin bildiği adıyla internet, yeryüzündeki iletişim ağında bilgisayarların oluşturduğu bir alt kümedir. Yani başka bir deyişle, dünya genelindeki sistemleri ve ağları birbirine bağlayan iletişim ağıdır.
☀ İnternetin bir sahibi yoktur. Herhangi bir kişi, bir kurum ya da bir devlet internet üzerinde hak sahibi değildir. Bunun yanında, internetin yapısını ve standartlarını koyan, onun gelişmesini sağlayan uluslararası gönüllü kuruluşlar da vardır. (IEEE)
Tarihçesine geldiğimizde ise, ABD Savunma Bakanlığı (DoD-Depertment of Defence) bünyesine bağlı ARPA (Advanced Research Projects Agency) kurumu kurulduktan sonra, ARPA koordinesinde ABD’deki üniversiteler ve araştırma merkezleri arasında veri haberleşmesini sağlayacak bir yapı üzerinde çalışmalara başlanmıştır. Bu yapının amacı dünya üzerindeki Amerikan birimleri arasında haberleşmeyi sağlamaktır. Joseph Carl Licklieder yaptığı çalışmaları sonucunda ARPANET (Advanced Research Projects Agency Network) projesini ortaya koyar. Fakat henüz haberleşmenin nasıl yapılacağı konusunda net bir plan ortaya konmamıştır.
1960’ların başında başlayan ARPANET projesi 29 Ekim 1969 yılında saat 21:00’da ilk mesajın gönderilmesiyle hayata geçer. İlk mesaj UCLA Üniversitesinden Charles S. Kline adında bir öğrenci tarafından Stanford Araştırma Enstitüsüne gönderilir. İlk gönderilen mesaj “log in” harfleridir. Fakat mesaj karşı tarafa “lo” şeklinde ulaşır ve bağlantı kesilir. İlk mesaj eksik olarak hedefe ulaştığı için de İlk Sistem Hatası da 29 Ekim 1969 tarihinde ortaya çıktı denilebilir. Hatanın giderilmesinin ardından aynı gün saat 22:30’da mesaj tekrar edildiğinde işlem sorunsuz bir şekilde gerçekleşir. Artık bilgisayar ağları üzerinden haberleşme fikri teoriden uygulamaya geçmiştir.
☀ Teori uygulamaya başarılı bir şekilde aktarılsa da birden çok sistemin birbirine bağlanması ortaya yeni bir sorun daha çıkarttı, her bilgisayar kendine özgü bir yapıda çalıştığı için birbirlerine veri aktarımı sırasında aksaklıklar yaşamaya başladılar. Bu aksaklıkların giderilmesi için sistemlerin kendi aralarında ortak bir haberleşme kuralı olması gerektiğine karar verildi. Bu kısaca protokol olarak adlandırıldı ve protokollerin amacı çalışma yapısı farklı olan sistemler için ortak bir dil konuşması anlamına gelmektedir. 1971 yılında ilk veri iletişim protokolü olan Ağ Kontrol Protokolü (NCP-Network Control Protocol) tasarlandı ve sahip olduğu kurallar bütünü sayesinde farklı yapıda çalışan bilgisayar sistemleri arasında haberleşme sorunsuz olarak sağlandı. Ağ Kontrol Protokolü bilgisayar ağları için geliştirilen ilk protokol olarak da tarihe geçti.
Fakat zaman içinde NCP’nin de yetersiz gelmeye başladığı noktalar da ortaya çıkınca yeni arayışlara girildi. İnternetin özünde yatan fikir, açık mimarili bir ağ anlayışına dayanmasıdır, yani açık mimarili bir ağda, ayrı ayrı her ağ bağımsız olarak tasarlanabilir ve üretilebilir. Ayrıca her biri kendine özel bir ara yüze sahip olabilir. Her ağ, özel bir ortama ve kullanıcı isteklerine göre tasarlanır. Genel olarak ağların tipi ve coğrafi konumları konusunda bir sınırlama yoktur ancak bazı özel kısıtlamalar olabilir. Bu çalışma ve fikir paket radyo programının bir parçasıydı 6 ve “Internetting” olarak adlandırıldı. Bu aşamada ise bir başka eksiklik olarak NCP’nin end-end güvenilirliği sağlamadığı görüldü. Baz paketlerin kaybolduğu zaman protokol ya da uygulamalar hata mesajı vermeliydi. Bu modelde ise NCP’nin böyle bir özelliği yoktu. Mevcut tek ağ ARPANET olduğundan bu dönemde buna ihtiyaç duyulmamıştır. Fakat zaman içinde ihtiyaçlar doğrultusunda bu durum değişmiştir.
Paket anahtarlamalı ağ olan ARPANET ile başlayan süreç daha sonra paket uydu ağları, yer tabanlı paket radyo ağları ve diğer ağlar ile devam etmiştir. Bugünkü internet, daha önceden de ifade edildiği üzere açık mimarili ağ adı verilen bir kavrama dayanır. Bu yaklaşıma göre herhangi bir ağ teknolojisinin seçimi, özel bir ağ mimarisi ile sınırlanamaz, kullanıcı tarafından serbestçe seçilebilir ve diğer teknolojilere de uygun hale getirilir. Bu yeni teknolojinin ortaya çıktığı yıllarda kullanımda olan teknoloji devre anahtarlama idi.
Bunun üzerine Bob Kahn, açık mimarili ağları destekleyecek şekilde yeni bir protokol geliştirmeye karar vermiştir. Bu protokol TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol)’dir. NCP daha çok bir cihaz sürücü programı gibi iken bu protokol bir haberleşme protokolü gibidir.
*TCP/IP protokolünün detaylarına ilerleyen bölümlerde girilecektir.*
☀ İnternetin gelişimi ve tarihçesi bu şekildedir. Her geçen gün yeniliklerle kendisini yenilemeye ve geliştirmeye devam etmektedir.
Yorum Gönder